Spis treści
Co to jest nietolerancja laktozy?
Nietolerancja laktozy to rodzaj nadwrażliwości pokarmowej, która występuje, gdy organizm ma kłopoty z przetwarzaniem laktozy, czyli cukru mlecznego. Głównym problemem jest zbyt mała ilość enzymu laktazy w jelicie cienkim, co sprawia, że trawienie tego składnika staje się utrudnione. Po spożyciu produktów mlecznych, wielu ludzi zmaga się z dolegliwościami takimi jak:
- wzdęcia,
- ból brzucha,
- biegunka,
- nudności.
Przy braku wystarczającej ilości laktazy, laktoza nie jest efektywnie rozkładana na prostsze cukry. To prowadzi do fermentacji w jelitach przez bakterie, co wywołuje dyskomfort. W takiej sytuacji często konieczne staje się wprowadzenie zmian w diecie.
Nietolerancja laktozy zazwyczaj diagnozowana jest u dorosłych, zwłaszcza w grupach, które w dzieciństwie nie miały dużego kontaktu z mlekiem. Co istotne, nietolerancja różni się od alergii na mleko, która wiąże się z reakcją immunologiczną i może być znacznie bardziej niebezpieczna.
Osoby borykające się z tym problemem mogą włączyć do swojej diety produkty niskolaktozowe lub stosować suplementy z laktazą, co może pomóc w ograniczeniu nieprzyjemnych objawów. Utrzymanie diety bezlaktozowej nie tylko łagodzi dolegliwości, ale także często poprawia ogólne samopoczucie oraz jakość życia ludzi z nietolerancją.
Jakie są przyczyny nietolerancji laktozy?
Nietolerancja laktozy ma różne przyczyny, które można sklasyfikować w kilka kategorii. Najczęściej występującym powodem jest pierwotny niedobór laktazy, uwarunkowany genetycznie. Dotyczy on osób z polimorfizmem genu laktazy, co prowadzi do stopniowego zmniejszenia produkcji tego enzymu po zakończeniu okresu niemowlęcego.
Inna istotna przyczyna to wtórny niedobór, który może być efektem uszkodzenia jelita cienkiego spowodowanego takimi chorobami jak:
- celiakia,
- mukowiscydoza,
- zespół Leśniowskiego-Crohna,
- alergie na białko mleka krowiego.
Te schorzenia wpływają na produkcję laktazy lub jej funkcjonowanie. Dodatkowo, hipolaktazja, czyli obniżona aktywność laktazy, prowadzi do trudności w trawieniu laktozy. U wcześniaków, zwłaszcza tych urodzonych przed 34. tygodniem ciąży, nietolerancja może być czasowa, ponieważ z czasem ich organizm może lepiej przystosować się do trawienia tego węglowodanu. Zrozumienie tych przyczyn odgrywa kluczową rolę w efektywnym radzeniu sobie z objawami nietolerancji laktozy.
Jakie są objawy nietolerancji laktozy?
Objawy nietolerancji laktozy różnią się w zależności od osobistej wrażliwości oraz ilości laktazy w organizmie. Wśród powszechnie występujących dolegliwości gastrycznych można wymienić:
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- nadmierne gazy,
- biegunki.
Często symptomy te zaczynają się pojawiać w ciągu 30 minut do 2 godzin po spożyciu produktów zawierających laktozę, takich jak mleko, sery czy jogurty. Co więcej, osoby z tym problemem mogą odczuwać kolki jelitowe, co generuje dodatkowy dyskomfort i stres. Jeśli nietolerancja nie zostanie szybko zdiagnozowana, mogą wystąpić długotrwałe objawy, które prowadzą do ryzyka niedożywienia.
Regularne unikanie produktów mlecznych może skutkować niedoborami wapnia oraz innych niezbędnych składników odżywczych. Dlatego kluczowe jest, aby osoby borykające się z tym zagadnieniem zasięgnęły porady lekarza i dostosowały swoją dietę, co pomoże im złagodzić dolegliwości i zadbać o swoje zdrowie.
Jak diagnozuje się nietolerancję laktozy?
Diagnoza nietolerancji laktozy to proces złożony, który składa się z kilku kluczowych etapów. Rozpoczyna się on zazwyczaj od szczegółowego wywiadu medycznego oraz dokładnej analizy objawów, które mogą wystąpić po spożyciu produktów zawierających laktozę. Istnieje kilka istotnych metod, które pomagają w postawieniu właściwej diagnozy:
- test tolerancji laktozy – Pacjent przyjmuje roztwór laktozy, a następnie monitoruje się poziom glukozy we krwi. Jeśli dana osoba ma nietolerancję, nie zaobserwuje znaczącego wzrostu tego poziomu, co świadczy o niewłaściwym trawieniu laktozy,
- wodorowy test oddechowy – Ta technika polega na ocenie poziomu wodoru w wydychanym powietrzu po spożyciu laktozy. Gdy organizm ma trudności z jej trawieniem, bakterie jelitowe fermentują niestrawioną laktozę, co prowadzi do zwiększonego poziomu wodoru w oddechu,
- testy genetyczne – Testy te pomagają zidentyfikować polimorfizm genu laktazy, odpowiadającego za produkcję kluczowego enzymu.
Kombinacja tych wszystkich metod jest niezwykle istotna, aby ustalić, czy pacjent zmaga się z nietolerancją laktozy, co ma duże znaczenie dla dalszego zarządzania jego dietą i zdrowiem. Ponadto, lokalizacja objawów takich jak wzdęcia czy bóle brzucha jest równie ważna, aby dokładniej zdiagnozować ewentualne inne nietolerancje pokarmowe.
Czym jest wodorowy test oddechowy i jak go przeprowadzić?
Wodorowy test oddechowy to skuteczna, nieinwazyjna metoda, która umożliwia diagnozowanie nietolerancji laktozy. Polega na pomiarze stężenia wodoru w wydychanym powietrzu po spożyciu laktozy. U osób, które nie tolerują tego składnika, niestrawiona laktoza fermentuje w jelicie grubym, co prowadzi do zwiększonej produkcji wodoru przez bakterie jelitowe. W rezultacie, podwyższone stężenie tego gasu w oddechu może potwierdzić problemy z trawieniem laktozy.
Aby skutecznie przygotować się do testu, należy unikać niektórych pokarmów, w szczególności tych bogatych w laktozę. Rekomenduje się także odstawić określone substancje, na przykład:
- leki przeczyszczające,
- antybiotyki.
Sam test rozpoczyna się od wydychania powietrza do specjalistycznego urządzenia, które rejestruje poziom wodoru. Następnie pacjent przyjmuje preparat z laktozą, a począwszy od tego momentu, regularnie przeprowadzane są pomiary stężenia wodoru w wydychanym powietrzu przez ustalony czas. Wyniki są następnie analizowane przez specjalistę, który bierze pod uwagę historię medyczną pacjenta oraz objawy związane z nietolerancją. Test ten stanowi istotne narzędzie do diagnozy, które pozwala lepiej zrozumieć, jak organizm reaguje na laktozę oraz zidentyfikować ewentualne dolegliwości.
Jakie są różnice między niedoborem wtórnym a pierwotnym laktazy?
Niedobór laktazy można podzielić na dwa główne rodzaje: pierwotny i wtórny, które różnią się zarówno przyczynami, jak i konsekwencjami dla organizmu. Pierwszy typ jest uwarunkowany genetycznie i zazwyczaj pojawia się w wyniku naturalnego spadku produkcji laktazy w jelicie cienkim, co najczęściej ma miejsce po zakończeniu dzieciństwa. Osoby z pierwotnym niedoborem laktazy mają trudności z jej trawieniem, ponieważ nie produkują enzymu w wystarczających ilościach. Szacuje się, że to zjawisko dotyczy około 65% dorosłych na całym świecie, a jego częstość różni się w zależności od konkretnej populacji.
Z kolei wtórny niedobór laktazy powstaje na skutek uszkodzenia jelita cienkiego, co może być wywołane przez różne schorzenia, takie jak:
- celiakia,
- zespół Leśniowskiego-Crohna,
- infekcje jelitowe,
- alergie pokarmowe.
Ta forma niedoboru zazwyczaj ma charakter odwracalny, a objawy ustępują po wyleczeniu choroby podstawowej. Osoby dotknięte wtórnym niedoborem również doświadczają nieprzyjemnych symptomów nietolerancji laktozy, ale ich złagodzenie jest możliwe dzięki odpowiedniemu leczeniu. Zrozumienie różnic między tymi dwoma typami niedoboru laktazy jest niezwykle istotne, gdyż pozwala na skuteczniejszą diagnostykę i leczenie. Umożliwia to także opracowanie adekwatnych strategii zarządzania nietolerancją oraz dostosowanie diety do indywidualnych potrzeb pacjenta. Właściwe zidentyfikowanie przyczyn niedoboru laktazy sprzyja bardziej precyzyjnemu podejściu do terapii i wprowadzeniu koniecznych zmian w jadłospisie.
Co to jest laktaza i jak działa?
Laktaza to niezwykle istotny enzym, który ma kluczowe znaczenie w procesie trawienia laktozy, czyli cukru zawartego w mleku. Ten naturalny składnik znajdziemy w różnych produktach, takich jak:
- mleko,
- sery,
- jogurty.
Enzym ten jest wytwarzany w jelicie cienkim, gdzie rozkłada laktozę na prostsze cukry: glukozę i galaktozę, które organizm z chęcią wchłania i wykorzystuje jako źródło energii. Jednak gdy laktaza jest produkowana w zbyt małych ilościach, laktoza nie zostaje odpowiednio strawiona. W takim przypadku jest fermentowana przez bakterie w jelicie grubym, co często prowadzi do nieprzyjemnych objawów takich jak:
- gazy,
- wzdęcia,
- bóle brzucha,
- biegunkę.
To niestrawiona laktoza staje się głównym sprawcą problemów zdrowotnych u osób z nietolerancją laktozy. Niedobór laktazy można podzielić na dwa rodzaje:
- pierwotny – występuje naturalnie, gdy produkcja enzymu zmniejsza się wraz z wiekiem, szczególnie po okresie niemowlęcym,
- wtórny – jest często skutkiem uszkodzenia jelita cienkiego, co może występować w przypadku chorób takich jak celiakia czy zespół Leśniowskiego-Crohna.
Warto dodać, że laktaza jest również dostępna w formie suplementów diety. Takie preparaty mogą wspierać osoby z nietolerancją laktozy w lepszym trawieniu laktozy znajdującej się w produktach mlecznych. Stosowanie odpowiednich suplementów oraz wprowadzenie zmian w diecie mogą znacząco wpłynąć na poprawę samopoczucia oraz jakości życia osób borykających się z niedoborem tego enzymu.
Jakie zmiany mogą wystąpić w organizmie przy nietolerancji laktozy?
W przypadku nietolerancji laktozy w organizmie zachodzą istotne zmiany:
- niestrawiona laktoza trafia do jelita grubego, gdzie podlega fermentacji z udziałem bakterii jelitowych,
- fermentacja prowadzi do produkcji gazów, takich jak wodór, metan i dwutlenek węgla, co objawia się wzdęciami, bólem brzucha oraz nadmiernymi gazami,
- laktoza może powodować zatrzymywanie wody w jelitach, co często skutkuje biegunkami,
- długotrwała nietolerancja wpływa na mikroflorę jelitową, co może utrudniać wchłanianie niezbędnych składników odżywczych, w tym wapnia,
- kluczowa rola wapnia w utrzymaniu zdrowia kości,
- nietolerancja laktozy zwiększa ryzyko wystąpienia dysbiozy, stanu wpływającego na ogólny stan zdrowia.
Osoby cierpiące na ten problem często zauważają zmiany w samopoczuciu. Dlatego ważne jest, aby prawidłowo zdiagnozować tę dolegliwość oraz dostosować dietę, co pozwoli na zminimalizowanie negatywnych skutków związanych z nietolerancją.
Jakie są zdrowotne aspekty nietolerancji laktozy?
Nieleczona nietolerancja laktozy może powodować poważne trudności zdrowotne. Najczęstsze objawy obejmują przewlekłe dolegliwości żołądkowe, takie jak:
- wzdęcia,
- bóle brzucha,
- biegunka.
Do nieprzyjemnych dolegliwości dochodzi na skutek fermentacji niestrawionej laktozy, która zachodzi w jelicie grubym i prowadzi do produkcji gazów, co z kolei wpływa negatywnie na codzienne życie osób z tym problemem. Tacy pacjenci często doświadczają chronicznego zmęczenia oraz nieprzyjemnego dyskomfortu. Co więcej, długotrwała nietolerancja tego składnika może skutkować zaburzeniami wchłaniania niezbędnych składników odżywczych, co zwiększa ryzyko niedożywienia, zwłaszcza niedoborów wapnia i witaminy D.
A wapń odgrywa kluczową rolę w zdrowiu kości, dlatego osoby nietolerujące laktozy powinny szczególnie dbać o odpowiednią podaż tego minerału z innych źródeł. Zbilansowana dieta, bogata w wapń i zawierająca produkty bezlaktozowe, jest niezbędna, aby zminimalizować ryzyko pojawienia się braków. Dodatkowo, nietolerancja laktozy może mieć wpływ na zdrowie psychiczne. Ograniczenia dietetyczne i związane z nimi trudności społeczne mogą tworzyć sytuacje, w których osoby te odczuwają dyskomfort podczas posiłków.
Dlatego ważne jest, aby chronić własne samopoczucie poprzez świadome unikanie produktów z laktozą, co może znacząco poprawić jakość życia.
Czy nietolerancja laktozy jest stanem trwałym?
Nietolerancja laktozy może występować w formie trwałej lub przejściowej, a to zależy od charakteru niedoboru laktazy. W przypadku niedoboru pierwotnego, który ma podłoże genetyczne, zachodzi stopniowe zmniejszenie produkcji laktazy w jelicie cienkim, co prowadzi do przewlekłej nietolerancji. Szacuje się, że tę przypadłość doświadcza około 65% dorosłych na całym świecie, przy czym częstość występowania zmienia się w zależności od różnych populacji.
Z kolei niedobór wtórny zazwyczaj jest efektem uszkodzenia jelita cienkiego, które może być spowodowane takimi schorzeniami jak:
- celiakia,
- choroba Leśniowskiego-Crohna.
Warto zaznaczyć, że niedobór wtórny bywa odwracalny i ustępuje po skutecznym wyleczeniu podstawowego problemu zdrowotnego. Co ciekawe, u niemowląt, zwłaszcza wcześniaków, nietolerancja laktozy przeważnie ma charakter przejściowy. Dzieje się tak z powodu niedojrzałości ich układu trawiennego. Zrozumienie tych niuansów jest niezwykle ważne, aby właściwie zarządzać dietą oraz zdrowiem osób cierpiących na nietolerancję laktozy. Dzięki temu można lepiej dostosować interwencje i znacząco poprawić jakość ich życia.
Jakie są metody leczenia nietolerancji laktozy?
Leczenie nietolerancji laktozy zazwyczaj polega na wprowadzeniu diety pozbawionej laktozy lub ubogiej w ten składnik. Osoby borykające się z tym schorzeniem powinny unikać produktów mlecznych, takich jak:
- mleko,
- sery,
- jogurty.
Warto rozważyć alternatywy, jak na przykład roślinne napoje mleczne, które są wolne od laktozy. Na rynku dostępne są również preparaty zawierające enzym laktazę, pomagające w trawieniu laktozy poprzez jej rozkład na glukozę i galaktozę, co ułatwia ich późniejsze wchłanianie. Jeśli przyczyną jest wtórny niedobór laktazy, kluczowe staje się wyleczenie podstawowej choroby. Po ustabilizowaniu zdrowia objawy nietolerancji często znacznie się zmniejszają.
Dbając o zdrowie jelit, warto rozważyć wprowadzenie probiotyków, które wspierają mikroflorę jelitową i mogą pomóc złagodzić dyskomfort pokarmowy. Połączenie tych metod z odpowiednimi zmianami w diecie może znacząco wpływać na poprawę jakości życia osób z nietolerancją laktozy.
Jakie są zalecenia dietetyczne przy nietolerancji laktozy?
Zalecenia dotyczące diety osób z nietolerancją laktozy koncentrują się na redukcji spożycia produktów mlecznych, które zawierają ten cukier. Wśród nich znajdują się:
- mleko,
- sery,
- jogurty,
- lody.
Zamiast tych potraw, warto rozważyć zakup mleka bezlaktozowego i produktów o niskiej zawartości laktozy. Alternatywy roślinne, takie jak:
- mleko sojowe,
- mleko migdałowe,
- mleko ryżowe,
stanowią doskonały wybór, ponieważ są całkowicie wolne od laktozy. Dodatkowo, fermentowane produkty mleczne, takie jak kefir czy jogurt naturalny, mogą być lepiej przyswajalne dzięki obecności prozdrowotnych bakterii, które wspomagają proces trawienia. Podczas zakupów warto być czujnym i z uwagą sprawdzać etykiety, ponieważ laktoza potrafi zaskoczyć w mniej oczywistych produktach, takich jak:
- pieczywo,
- niektóre wędliny,
- słodycze.
Ważne jest także, aby monitorować swoje objawy i współpracować z dietetykiem, który pomoże dopasować jadłospis do indywidualnych potrzeb. Dobrze zbilansowana dieta bezlaktozowa nie tylko poprawia samopoczucie, ale także minimalizuje ryzyko niedoborów kluczowych składników odżywczych, takich jak wapń. Wprowadzając zdrowe zamienniki, można cieszyć się pełnowartościowym odżywianiem bez nieprzyjemnych dolegliwości.
Jak dieta bezlaktozowa wpływa na samopoczucie?
Dieta bezlaktozowa może znacząco poprawić samopoczucie osób cierpiących na nietolerancję laktozy. Usunięcie produktów zawierających ten cukier pomaga zmniejszyć dolegliwości trawienne, takie jak:
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- nadmierne gazy.
Dzięki takiemu podejściu, wiele osób odczuwa poprawę nie tylko jakości życia, ale również ogólnego stanu zdrowia. Kiedy problemy gastryczne ustępują, codzienne funkcjonowanie staje się łatwiejsze, co sprzyja aktywniejszemu uczestnictwu w życiu towarzyskim oraz większej przyjemności z jedzenia.
Dodatkowo, wyeliminowanie laktozy może pomóc w redukcji lęków związanych z nietolerancją. Warto również dodać, że wiele osób korzysta z roślinnych zamienników mleka, takich jak mleko sojowe czy migdałowe, które są bogate w cenne składniki odżywcze.
Przy odpowiednio zbilansowanej diecie bezlaktozowej, wzbogaconej w wapń i inne minerały, można wspierać zdrowie kości i unikać niedoborów, co dodatkowo pozytywnie wpływa na jakość życia.
Jakie produkty można spożywać na diecie bezlaktozowej?
Dieta bezlaktozowa otwiera przed nami drzwi do wielu pysznych i zdrowych produktów, które można wprowadzić do codziennego menu, eliminując laktozę. Wśród naturalnych składników, które nie zawierają laktozy, znajdziemy:
- mięso i drób bogate w białko,
- ryby dostarczające cennych kwasów tłuszczowych omega-3,
- jaja, które są źródłem białka i witamin,
- warzywa takie jak brokuły, marchew czy papryka, które dodają błonnika oraz wielu witamin,
- owoce, jak banany, jagody czy jabłka, które są doskonałym źródłem witamin oraz minerałów,
- zboża, takie jak ryż, owies czy kukurydza, które dostarczają wartościowych węglowodanów.
W sklepach możemy również znaleźć różnorodne produkty bezlaktozowe, takie jak mleko, sery czy jogurty, które umożliwiają cieszenie się smakami nabiału bez obaw o dolegliwości. Lody bezlaktozowe stanowią znakomity deser dla ludzi z nietolerancją. Warto też rozważyć roślinne alternatywy mleka, na przykład sojowe, migdałowe czy ryżowe, które często są wzbogacane o dodatkowe składniki odżywcze. Fermentowane produkty mleczne, takie jak kefir czy naturalny jogurt, mogą być spożywane w umiarkowanych ilościach, ponieważ zawierają korzystne bakterie, które wspierają proces trawienia.
Ta bogata różnorodność sprawia, że dieta bezlaktozowa nie tylko sprzyja zdrowiu, ale także zaspokaja różne smaki i potrzeby. Dzięki temu codzienne życie staje się prostsze, a unikanie nieprzyjemnych objawów nietolerancji laktozy staje się znacznie łatwiejsze.
Jakie są alternatywy dla produktów mlecznych?
Alternatywy dla produktów mlecznych zyskują na popularności, zwłaszcza wśród osób na diecie bezlaktozowej. Wśród roślinnych zamienników, które spełniają potrzeby tych, którzy nie tolerują laktozy, znajdują się:
- mleko sojowe,
- mleko migdałowe,
- mleko ryżowe,
- mleko kokosowe,
- mleko owsiane.
Każdy z tych napojów oferuje różnorodne smaki, dzięki czemu można je zastosować zarówno do picia, jak i w kuchni przy gotowaniu czy pieczeniu. Mleko sojowe wyróżnia się jako jeden z najczęściej wybieranych zamienników, charakteryzując się wysoką zawartością białka roślinnego i korzystnych izoflawonów. Mleko migdałowe, z kolei, jest lekkie, niskokaloryczne i pełne witaminy E, uznawanej za silny antyoksydant. Mleko ryżowe natomiast cechuje się delikatnym, słodkawym smakiem, co sprawia, że jest idealnym wyborem dla osób z alergią na orzechy.
Na rynku znaleźć można również jogurty roślinne, produkowane z soi, kokosa czy orzechów nerkowca. Te produkty dostarczają błonnika i często wzbogacane są o dodatkowe kultury bakterii, które wspomagają zdrowie jelit. Dla osób z nietolerancją laktozy dostępne są także bezmleczne lody, które mogą być doskonałym deserem, często dorównującym smakiem tradycyjnym wersjom.
Zamienniki mleka pochodzenia roślinnego stanowią wspaniałą alternatywę dla tych, którzy chcą unikać laktozy, przyczyniając się do poprawy zdrowia i samopoczucia. Ważne jest, aby przy wyborze tych produktów kierować się ich składem, starając się unikać dodatku cukru czy konserwantów.
Czy suplementy diety mogą pomóc w nietolerancji laktozy?
Suplementy diety mogą stanowić ważne wsparcie dla osób z nietolerancją laktozy. Często rekomenduje się preparaty zawierające enzym laktazę, które pomagają w rozkładaniu laktozy. Ich przyjmowanie przed posiłkiem zawierającym nabiał ułatwia proces trawienia, co może znacznie ograniczyć takie dolegliwości jak:
- bóle brzucha,
- wzdęcia,
- biegunki.
Wiele badań sugeruje, że regularna suplementacja laktazą pozwala lepiej tolerować laktozę w codziennym życiu. Dodatkowo, włączenie probiotyków do diety może korzystnie wpływać na równowagę mikroflory jelitowej, co sprzyja zdrowiu układu pokarmowego i podnosi ogólne samopoczucie. Należy jednak pamiętać, że efektywność tych suplementów może różnić się w zależności od indywidualnych potrzeb i poziomu nietolerancji. Dlatego warto zasięgnąć porady lekarza lub dietetyka przed rozpoczęciem suplementacji. Rozważne wprowadzenie odpowiednich preparatów, w połączeniu z zbilansowaną dietą, może znacząco pomóc w łagodzeniu objawów nietolerancji laktozy.
Jakie znaczenie ma mikroflora jelitowa w nietolerancji laktozy?
Mikroflora jelitowa odgrywa kluczową rolę w procesie trawienia laktozy, a jej skład ma istotny wpływ na symptomy nietolerancji tego cukru. Bakterie takie jak Lactobacillus oraz Bifidobacterium posiadają zdolność fermentowania laktozy, co przyczynia się do łagodzenia dolegliwości. Gdy jednak równowaga mikroflory zostaje zaburzona, na przykład wskutek dysbiozy, objawy mogą się nasilić, powodując większy dyskomfort.
Probiotyki, które zawierają korzystne mikroorganizmy, pomagają w utrzymaniu zdrowia jelit oraz mogą wspierać poprawę tolerancji na laktozę. Liczne badania wskazują, że systematyczne przyjmowanie probiotyków może korzystnie wpłynąć na skład mikroflory, co w rezultacie ogranicza występowanie takich objawów jak:
- wzdęcia,
- bóle brzucha.
Choć nie zastępują one enzymu laktazy, stanowią wartościowe uzupełnienie diety osób cierpiących na nietolerancję. Odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w źródła probiotyków, jest niezwykle ważna dla prawidłowego działania jelit. Produkty fermentowane, takie jak kefir czy jogurt, zazwyczaj są lepiej tolerowane, ponieważ zawierają mniejsze ilości laktozy oraz bakterie wspierające proces trawienia.
Dodatkowo mikroflora jelitowa ma wpływ na inne aspekty zdrowia, w tym na odporność oraz metabolizm, co jeszcze bardziej podkreśla znaczenie jej równowagi, zwłaszcza u osób z nietolerancją laktozy.