Monika Warneńska, znana pod prawdziwym nazwiskiem Kazimiera Jelonkiewicz, była znaczącą postacią w polskiej literaturze. Urodziła się 4 marca 1922 roku w Myszkowie, a jej twórczość wniosła istotny wkład w rozwój polskiej prozy i reportażu.
Była nie tylko prozaiczką, ale także autorką dzieł skierowanych do młodszej publiczności. Po długim i owocnym życiu, odeszła 9 kwietnia 2010 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki.
Życiorys
Monika Warneńska, znana w literackim świecie również jako Kazimiera Kosińska, ukończyła studia z zakresu historii na Uniwersytecie Warszawskim. Jej literacki debiut miał miejsce w 1945 roku, kiedy to zaczęła publikować swoje wiersze. Od 1946 do 1950 roku pełniła funkcję redaktorki w dzienniku „Polska Zbrojna”, a następnie w latach 1951–1976 pracowała w „Trybunie Ludu”. Z kolei w okresie 1977-1990 była redaktorką tygodnika społeczno-politycznego „Perspektywy”. Na szczególną uwagę zasługuje jej rola korespondenta wojennego w Wietnamie w latach 1964-1975.
W ciągu swojej kariery otrzymała szereg wyróżnień. W 1967 roku uhonorowano ją nagrodą III stopnia Ministra Kultury i Sztuki, a w 1972 roku odznaczeniem Instytutu Wydawniczego CRZZ za działalność literacką skierowaną do młodzieży. Warto również wspomnieć o jej wyjątkowym osiągnięciu, gdy 20 marca 1986 roku została odznaczona peruwiańskim Orderem Zasługi za Wybitną Służbę w klasie oficera.
Po zakończeniu swojej karierze zawodowej, od 1945 roku pozostawała mieszkanką Warszawy. Zmarła 9 kwietnia 2010 roku, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie została pochowana 15 kwietnia 2010 roku w kwaterze Z-5-13.
Twórczość (wybór)
Monika Warneńska, uznawana za jedną z wyróżniających się postaci literatury polskiej, stworzyła wiele dzieł, które odzwierciedlają jej niezwykły talent pisarski. Oto zbiór jej najważniejszych publikacji, które zyskały uznanie czytelników oraz krytyków.
- Ludzie czerwonej woli (szkice; 1950),
- Czerwona kokarda (powieść; 1950),
- Miasto przywrócone życiu. Opowieść o Zawierciu. (reportaż historyczno-współczesny; 1953),
- Chłopcy z miasta Łodzi (opowieść faktograficzna; 1960),
- Wiatr za progiem. Opowieść o Żeromskim (1961),
- Chłopiec z Romanowa. Opowieść o młodym Kraszewskim (1965),
- Śladami Sienkiewicza (1967),
- Bambusy szumią nocą (reportaże, 1970),
- Nie ma przerwy w życiorysie (powieść; 1972),
- Niespokojni Amerykanie (o Amerykanach uwikłanych w wojnę w Wietnamie, spojrzenie z różnych stron; 1974),
- Dziewczyna z Wyspy Słońca (powieść dla młodzieży; 1986),
- Twój czar nade mną trwa (opowieść; 1986),
- Iskry wielkiego ognia,
- Goście honorowi,
- Skarby z dalekich podróży,
- Ucieczka w pożogę,
- Ostatnia róża,
- Zwierciadło z Toledo,
- Ląd ocalony,
- Tygrysie oczy,
- Tam, gdzie bogowie są wiecznie młodzi,
- Wąż ma groźne oczy,
- Eliksir papy Hemingwaya,
- Romantyczna podróż pana Honoriusza,
- Ścieżki przez dżunglę,
- Nad wodą wielką i czystą,
- Wczasy literackie,
- Warsztat czarodzieja,
- Dalekie gwiazdy,
- Most na rzece Ben Hai,
- Oczy smoka (powieść; 2006),
- Kochankowie nad przepaścią (powieść; 2007),
- Karolinka na tropach Indian (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1981),
- Karolinka z Diamentowych Gór (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1974),
- Karolinka z Doliny róż,
- Szukam Baltazara Kujawskiego,
- Drzewo sprawiedliwości (powieść; 1991).
Publikacje w pracach zbiorowych
– Pożegnanie pisarza-podróżnika [w:] Wokół reportażu podróżniczego. Tom 3.Lucjan Wolanowski (1920-2006). Studia – szkice – materiały (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, seria: „Prace naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 2683”, ISBN 978-83-226-1802-8, ISSN 0208-6336)
Przypisy
- Monika Warneńska. onet.pl, 07.06.2010 r. [dostęp 01.04.2023 r.]
- Pogrzeb Moniki Warneńskiej. gazeta.pl, 15.04.2010 r. [dostęp 15.04.2010 r.]
- Condecorados: Orden al Merito por Servicios Distinguidos. rree.gob.pe. [dostęp 18.09.2017 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: CZESŁAW JELONKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 02.06.2020 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Magdalena Cielecka | Grzegorz Lewandowski (aktor) | Marcin PilisOceń: Monika Warneńska